Amaç: İnsülin rezistansına bağlı gelişen metabolik değişikliklerden kaynaklanan oksidatif stresin metabolik sendromun komplikasyonlarının oluşmasına katkıda bulunduğuna dair güçlü deliller bulunmaktadır. Yüksek-dansiteli lipoprotein (HDL) ile ilişkili antioksidan bir enzim olan Paraoksonaz (PON1) aktivitesindeki azalmanın dislipidemi, diabetes mellitus, ilerlemiş yaş, hipertansiyon, düşük HDL ve artmış oksidatif stresle ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı; serum PON1 aktivite düzeyleri ile metabolik sendrom tanı kriterleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve PON1 aktivite değişikliğinin metabolik sendromun bir parçası olup olmadığının araştırılmasıdır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Fırat Tıp Merkezi Endokrinoloji Kliniğinde metabolik sendrom tanısı almış 45 hasta ve 45 sağlıklı kontrol dahil edildi. Serum Paraoksonaz (PON1) ve Arilesteraz (ARE) aktivite düzeyleri ile total kolesterol, trigliserid, düşük dansiteli lipoprotein (LDL), yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), çok düşük dansiteli lipoprotein (VLDL), glukoz, insülin, ürik asit, C-peptit, aspartat aminotransferaz (AST), alanin aminotransferaz (ALT) ve gama glutamil transferaz (GGT) ile hemoglobin (Hb), hematokrit (Hct), trombosit (PLT) düzeyleri ölçüldü.

Bulgular: Metabolik sendromlu hastalarda serum PON1 aktivite düzeyleri metabolik sendromlu olmayan bireylerdeki serum PON 1 aktivite düzeylerine göre anlamlı olarak daha düşük (p<0.05), lipid konsantrasyonları anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Metabolik sendromlu hastaların serum glukoz, total kolesterol, LDL, VLDL, trigliserit, GGT, insülin, C-peptid, homeostaz model değerlendirmesi (HOMA), vücut kitle indeksi (VKİ), sistolik kan basıncı ve bel çevresi değerleri kontrol grubuna göre yüksek, HDL değeri ise anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0.05).

Sonuç: Sonuç olarak bu çalışmada metabolik sedromlu hastalarda daha düşük antioksidan PON1 enzim aktivitesi, artmış lipid düzeyleri, HDL düzeylerindeki azalma ve artan glukoz düzeyleri; PON1’in gelecekte metabolik sendromlu hastalarda yapılacak daha detaylı çalışmalar ile metabolik sendromun erken tanı ve tedavisinde önemli yer tutabileceğini düşündürebilir.©2008, Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi