[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2020, Cilt 25, Sayı 4, Sayfa(lar) 230-234
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Ortopedik Enfeksiyonlarda Antibiyotikli Spacer Kullanımı ve Kültür Sonuçlarının Karşılaştırılması
Seyran KILINÇ, Özhan PAZARCI
Cumhuriyet Üniversitesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Enfeksiyon, Kemik Çimentosu, Antibiyotikli spacer, Teikoplanin, Vankomisin, Infection, Bone Cement, Antibiotic Loaded Spacer, Teicoplanin, Vankomisin
Özet
Amaç: Çalışmamızda enfeksiyon tanısıyla cerrahi tedavi yapılan hastalarda antibiyotikli spacer (AS) uygulaması ve kültür sonuçlarının incelenmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Ocak 2017- Ocak 2019 tarihleri arasında enfeksiyon nedeniyle AS konulan hastalar çalışmaya alındı. Hastaların sosyodemografik özellikleri, laboratuvar sonuçları ve yara yerinden alınan kültür sonuçları kaydedildi. Hastalar yara yeri kültür sonuçlarına göre 2 gruba ayrıldı.

Bulgular: Çalışmaya alınan 40 hastanın 22’sinde (%55) (GrupA) yara yeri kültüründe üremesi tesbit edilmezken, 18’inde (%45) (GrupB) kültüründe üreme mevcuttu. Hastaların ortalama yaşı GrupA 64.78 ±19.95, GrupB 62.05±17.55 idi. Hastalar tanılarına göre kronik osteomiyelit, diz protezi, kalça protezi ve travma olmak üzere 4 grup olarak incelendi. Kültür sonuçlarında üreme olan ve olmayan gruplar karşılaştırıldığında; cinsiyet, tanı, sedimentasyon, C-reaktif protein ve WBC değerlerinde gruplar arasında anlamlı farklılık izlenmedi (p ≥0,05). Kültür üremesi olan hastaların, 9’unda gram pozitif bakteri, 5’inde gram negatif bakteri, 3’ünde de miks enfeksiyon ve 1 hasta da mantar üremesi tespit edildi.

Sonuç:AS uygulaması yapılan hasta kültürlerinin yarıdan fazlasında kültürde üreme gösterilememiştir. AS’lara en sık gram pozitif etkenlere yönelik antibiyotik tercih edildiği gözlendi. AS ortopedik enfeksiyonlarla mücadelede etkin bir yöntemdir. Ancak etkene yönelik seçilmeyen antibiyotik tedavi etkinliğini azaltabilmektedir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Ortopedi ve travmatoloji ameliyatlarında antibiyotikli spacer (AS) kullanımı ilk ileri sürüldüğünden bu yana giderek artan sıklıkta kullanılmaktadır 1. AS kullanım endikasyonlarını genellikle; enfeksiyon ve ölü boşluk doldurma gibi nedenler oluşturmaktadır 2. Bunların içinde ortopedik implant enfeksiyonları ortopedistlerin uğraştığı en sıkıntılı komplikasyonların başında gelmektedir. Cerrahi sonrası implantta enfeksiyon gelişmi, artmış tedavi maliyeti ve hasta morbititesi ile direkt ilişkilendirilmektedir 3. Bununla birlikte artan antibiyotik direnci hakkındaki çalışmalar, adeta yaklaşan bir meteor gibi bize felaket sinyalleri vermektedir 4. 2000 yılından sonra keşfedilen yeni antibiyotikler sayısı sınırlıdır. Ancak antibiyotiklerin ilk keşfedildiği günden bu yana antibiyotik direnci katlanarak artmıştır. Bugün oldukça fazla antibiyotik dirençli enfeksiyon etkenleri bildirilmektedir. Antibiyotik direnci nedenleri arasında gıda endüstrisi, bilinçsiz antibiyotik tüketimi gibi nedenler ilk sıralarda gelmektedir 5.

    Antibiyotikler kemik çimentosu içerisine katılarak kullanılabilmektedir. Kemik çimentosunun ekzorgonik reaksiyonu nedeniyle çimento içerisine koyulabilen antibiyotik sayısı sınırlıdır 6. Vankomisin, teikoplanin, gentamisin bunlardan bazılarıdır. Protez enfeksiyonlarından sonra çıkarılan implant yerine ya da travma sonrası gelişen enfeksiyonlarda çeşitli şekillerde hazırlanan spacerler kullanılabilmektedir. Genellikle çimento içine koyulan antibiyotikler en sık ortopedik enfeksiyon etkenleri düşünülerek tercih edilir 7. Ancak bunlar gerçekten etkili midir? Ya da kullandığımız antibiyotikler etkene yönelik midir? Gerçekten uygun silahı kullanıyor muyuz?

    Çalışmamız amacı enfeksiyon tanısıyla cerrahi tedavi yapılan hastalarda AS uygulaması ve kültür sonuçlarının incelenmesi amaçlanmıştır.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Materyal ve Metot
    Bu çalışma yerel etik kurulun 09.10.2019 tarih ve 2019-10/34 sayılı kurul izin alınarak gerçekleştirildi. Ocak 2017- Ocak 2019 tarihleri arasında klinik muayene ve laboratuvar testleri sonucu enfeksiyonu olan ve yüksek kontaminasyonlu açık kırık nedeniyle AS konulan 45 hasta değerlendirmeye alındı. Hastalar yara yeri kültür sonuçlarına göre, üreme olmayanlar Grup A, üreme olanlar Grup B olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Takip ve dosya bilgilerine ulaşılamayan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Sonuç olarak toplam 40 hastanın verileri analiz edildi. Buna göre çalışmanın gücü %94,78 olarak hesaplanmıştır.

    Spacer hazırlanması
    Hastalara tanılarına göre AS uygulaması yapıldı. Enfekte protez çıkarım operasyonlarında protez çıkarıldıktan sonra intraperatif kalça ya da diz protezine uygun spacerlar hazırlandı. Kalçaya yerleştirilen spacerın stabilitesini artırmak için içerisine 1 adet K teli konularak, tek parça şeklinde hazırlandı. Diz protezleri için, kalın tibial kanala uyumlu spacerlar hazırlandı (Şekil 1).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 1: Enfekte diz artroplastisi olan hastanın AS uygulanmış intraoperatif görüntüsü.

    Travma hastalarında elle yaklaşık 0,5 cm çapında hazırlanan boncuk seklinde AS kullanıldı (Şekil 2).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 2: Tibia osteomyelit hastasında AS boncuk uygulamasının X-ray görüntüsü.

    Kemik çimentosu içerisine (Biofix cement®, France ) içerisine 2 gr antibiyotik kullanıldı. Genellikle koyulan antibiyotikler Vankomisin (Mustafa Nevzat ilaç®, Turkey ) ya da Teiokoplanin’den (Sanofi Aventis Pharma®, Turkey ) oluşmakta idi.

    Kültür alınması
    Hastalar intraoperatif derin ve yüzeyel dokudan olmak üzere kültür çubuğu kullanılarak toplamda üç örnek alındı.

    İstatistik
    Veriler SPSS 23.0 paket programına girilerek analiz edildi. Hastaların cinsiyet, yaş, mikroorganizma tipi, tanılarına göre karşılaştırıldı. Sayısal parametrelerde uygun testin seçilebilmesi için Shapiro-Wilk normallik testi uygulandı. Normal dağılıma uygun çıkan paramet-reler için bağımsız örneklem t testi ve normal dağılıma uygun çıkmayan parametreler için Mann-Whitney U testi uygulandı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler için parametrik veriler için ortalama, standart Sapma; parametrik olmayan veriler için medya, IQR ve yüzde dağılımı kullanıldı Kategorik parametrelerin karşılaştırılmasında ise ki-kare testi kullanıldı. Anlamlılık değerinin 0,05’ten küçük olması istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Bulgular
    Çalışmadaki hasta kültür sonuçlarına bakıldığında; 22 (%55) (GrupA) hastanın yara yeri kültüründe üreme tespit edilemezken, 18 (%45) (GrupB) hastanın yara yeri kültürde üreme tesbit edilmiştir.

    Grup A hastaların ortalama yaşı 64.78 ±19.95, Grup B hastaların 62.05±17.55 idi. Cinsiyet dağılımına göre Grup A hastaların 11’i (%57.9) , Grup B hastaların 8’i (%42.1) erkek hasta iken, Grup A hastaların 11’i (%52.4) , Grup B hastaların 10’u(%47.6) kadın hastadan oluşmakta idi. Spacerlara koyulan antibiyotikler sırasıyla vankomisin için Grup A 19 (%55.9), Grup B 15 (%44.1) hasta iken, teikoplanin için Grup A 3 (%50.0), Grup B 3 (%50.0) hastadan oluşmakta idi. Hastaların tanılarına göre dağılımı gruplara göre sırasıyla şöyleydi; kronik osteomiyelit Grup A’da 2 (%40.0), Grup B’de 3 (%60.0) , diz protezi Grup A’da 10 (%76.9), Grup B’de 3 (%23.1), kalça protezi Grup A’da 5 (%50.0), Grup B’de 5 (%50.0), travma Grup A’da 5 (%41.7) Grup B’de 7 (%58.3) hastadan oluşmakta idi (Tablo 1). Üreme olan hastalar gram boyanma özellikleri bakımından incelendiğinde; 9’unde gram pozitif bakteri, 5’inde gram negatif bakteri, 3’ünde de miks enfeksiyon ve 1 hasta da mantar üreme tespit edildi. Hastaların kültür sonuçlarına göre dağılımı tablo 2’de gösterildi.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: Hastaların klinik karakteristikleri.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 2: Antibiyotikli spacer uygulanan hasta kültür sonuçları.

    Hastaların laboratuvar sonuçlarının incelenmesi amacıyla normallik sınaması test edilmiştir. Shapiro-Wilk testi sonucunda CRP ölçümünün normal dağılıma uygun olmadığı (p <0,001); yaş (p =0,180), sedimentasyon (p =0,535) ve lökosit sayımı (p =0,089) parametrelerinin normal dağılıma uygun olduğu hesaplanmıştır.

    Kültür sonuçlarında üreme olan ve olmayan gruplar karşılaştırıldığında; cinsiyet (p =0,726), sedimentasyon (p =0,108), C-reaktif protein (p =0,128) ve WBC (p =0,563) değerlerinde gruplar arasında anlamlı farklılık izlenmedi.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Çalışmamızın en güçlü yanı ortopedik cerrahi günlük pratiğinde sıklıkla kullanılan AS uygulaması ve hasta kültür sonuçları göz önüne alınarak farklı bir bakış acısı sunmasıdır. Antibiyotik direnci majör halk sağlığı problemidir. Bu yüzden antibiyotiklerin etkene yönelik uygun tedavisi önemlidir 8.

    Ortopedik enfeksiyonlarla etkin mücadelede debridman uygulaması, genellikle enfeksiyonu ortadan kaldırmada önemli ve birincil faktördür. Bu tür debridmanlar genellikle enfeksiyonun tekrarlanmasını önlemek için etkili bir şekilde yönetilmesi gereken geniş bir ölü alana neden olur. Bu ölü alanın yönetiminde, kapalı yıkama sistemleri, lokal yumuşak doku flepleri, vaskülarize serbest flepleri ve AS gibi çeşitli yöntemler kullanılır 9.

    Çalışmamızda antibiyotikli spacer kullanım nedenlerinin başında, debridman sonrası ölü boşluğu giderme gelmekte idi. Özellikle artroplasti sonrası gelişen enfeksiyon tedavisinde debridman sonrası AS kullanılmıştır. İkinci kullanım nedeni ise lokal yüksek antibiyotik konsantrasyonu elde etmekti. Açık kırıklı hastalarda bu amaçla tercih edildi.

    Kemik çimentosuna eklenen antibiyotik türünün belirlenmesi temel bir konudur. Amaç, ilaçların konsantrasyon toksisitesi oluşturmadan, dokularda ve kemikte uygun antibiyotik konsantrasyonlarına ulaşmaktır 7.

    Genellikle kemik çimentosuna koyulan en yaygın antibiyotikler gentamisin, tobramisin ve vankomisin olarak bilinir 10,11. Çalışmamızda spacerlarda kullanılan antibiyotik teikoplanin ve vankomisin idi. Bu antibiyotiklerin etki spektrumu gram (+) bakterilerdir 12. Çalışmada kullanılan antibiyotiklerin kültür sonucuna göre hastaların %50’sine etkili olduğu düşünülmekle birlikte, gram (-) bakteriler için etkisiz kaldığı da aşikardır.

    İnsanlarda osteomiyelitten sorumlu olan en yaygın patojen Staphylococcus türleridir, onu Enterobacteriaceae ve Pseudomonas türleri takip eder. Bir implant ilişkili osteomiyelite ise Staphylococcus epidermidis %90'dan fazla neden olabilmektedir 9. Çalışmamızda kültürde sıklıkla gram (+) bakteriler yer alırken en sık üretilen bakteri Staphylococcus aureus idi. Gram (-) bakteriler ikinci sıklıkla yer almakla birlikte en sık Escherichia coli kültürde üretildi. İlginç olarak bir mantar enfeksiyonu olan Candida tropicalis’in hasta kültüründe ürediği görüldü. Diğer taraftan verilerimizin gösterdiği şekilde gram (-) bakteriler, miks enfeksiyon ve mantar üremesi tespit edilen hastalarda kullanılan AS’lerin hastalar da antibiyoterapi açısından etkisiz kaldığıdır. Kemik çimentosuna eklenen farklı tür antibiyotiklerin sinerjik etki ile gram (+) ve gram (-) bakterilere karşı daha yüksek bir etki gösterdiği önceki çalışmalarda vurgulanmıştır 13. Çalışmamızda da görüldüğü üzere tek tip ve enfeksiyon etkenine duyarsız antibiyotik kullanımı enfeksiyonla mücadelede yetersiz kalmaktadır. Ortopedik enfeksiyonların daha çok gram (+) etkenlerle oluştuğu bilinmektedir 14. Buna dayanarak ampirik antibiyotik kullanımı gram (-) bakterilere karşı tedavi başarısını olumsuz etkilemektedir.

    Antibiyotikli spacer ortopedik enfeksiyonlarda sıklıkla tercih edilir. Özellikle artroplasti enfeksiyonlarının tedavisi, açık kırıkların profilaksisi ve kronik osteomiyelit tedavisi için lokal antibiyotik tedavisi ile başarılı sonuçlar bildirilmiştir 9. Çalışmamızda literatüre benzer şekilde kronik osteomiyelit, açık kırık ve protez enfeksiyonu tanısı olan hastalarda AS kullanıldı. En sık kullanım alanı da enfekte artroplasti hastaları idi. Özellikle artroplastilerin revizyonu ve enfeksiyon durumunda, antibiyotik eklenmiş kemik çimentosunun kullanımı çalışmamızla benzer şekilde literatürde vurgulanmıştır 15. Enfekte protez cerrahisinde AS’in temel fonksiyonu, terapötik bir lokal etki oluşturmak, yumuşak dokuların kontraksiyonunu önleyip eklem boşluğunu koruyarak revizyon cerrahisini kolaylaştırmaktır 16.

    Enfeksiyon bölgesinden mikroorganizmayı üretmek zor olabilmektedir. Eklem sıvısı ve doku kültürlerinin negatif olması enfeksiyonu dışlamamaktadır 17. Ayrıca implant ilişkili enfeksiyonlarda bakterinin biyofilm oluşturması, kültür sonucunu olumsuz etkilemektedir 18. Çalışmamızdaki 22 (%55) hastanın intraoperatif olarak üç adet kültür alınmasına rağmen kültürde üreme gözlenmedi. Üreme olmayan hastalarda enfeksiyonun klinik ve laboratuvar bulguları ile tanı konulmuştu. Bunun yanında üremesi olan ya da olmayan gruplar arasında yapılan karşılaştırma da laboratuar sonuçları açısından fark görülmedi. Antibiyotik şeçimi en sık ortopedik enfeksiyon nedenleri göz önüne alınarak kemik çimentosuna eklendi.

    AS kullanımının dezavantajlarından biri cerrahi revizyon gerekliliğidir 11. Revizyon cerrahisi düşünülen veya duyarlı bir antibiyotik konulan spacer uygulamasında bu durum göz ardı edilmekle birlikte çalışmamızda görüldüğü gibi kültür sonucuna göre duyarsız AS kullanımı ekstra morbidite ve maliyet doğurabilmektedir. Kültür üremesi sonuçları göz önüne alındığında cerrah kar zarar hesabına göre tedaviye karar vermelidir. Bunun yanında bilinmelidir ki ilk bir haftadan sonra ilaç salınımı önemli ölçüde azalmaktadır 9.

    Sonuç
    AS uygulaması yapılan hasta kültürlerinin yarıdan fazlasında kültürde üreme gösterilememiştir. Kültür üremesi olan hastalarda ise sırasıyla gram (+), gram (-) ve mantar enfeksiyonu tesbit edilmiştir. AS’lara en sık gram (+) etkenlere yönelik antibiyotik tercih edildiği gözlendi. AS uygulaması ortopedik enfeksiyonlarla mücadelede etkin bir yöntemdir. Ancak etkene yönelik seçilmeyen antibiyotikler tedavi etkinliğini azaltabilmektedir. Bu alanda geniş serilerle yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Buchholz HW, Gartmann HD. Infection prevention and surgical management of deep insidious infection in total endoprosthesis. Chirurg 1972; 43: 446-53.

    2) Bistolfi A, Massazza G, Verné E et al. Antibiotic-Loaded Cement in Orthopedic Surgery: A Review. ISRN Orthop 2011; 2011: 290851.

    3) Van Epps JS, Younger JG. Implantable device-related infection. Shock 2016; 46: 597-608.

    4) Ventola CL. The Antibiotic Resistance: part 1: causes and threats. P&T 2015; 40: 277-83.

    5) Harrison JW, Svec TA. The beginning of the end of the antibiotic era? Part II. Proposed solutions to antibiotic abuse. Quintessence Int 1998; 29: 223-9.

    6) Vaishya R, Chauhan M, Vaish A. Bone cement. J Clin Orthop Trauma 2013; 4: 157-63.

    7) Hendriks JGE, Van Horn JR, Van Der Mei HC, Busscher HJ. Backgrounds of antibiotic-loaded bone cement and prosthesis-related infection. Biomaterials 2004; 25: 545-56.

    8) Özdemir K, Arman D. Ortopedik enfeksiyonlarda akılcı antibiyotik tedavisi. TOTBİD Dergisi 2011; 10: 269-75.

    9) Ciampolini J, Harding KG. Pathophysiology of chronic bacterial osteomyelitis. Why do antibiotics fail so often? Postgrad Med J 2000; 76: 479-83.

    10) DiMaio FR. The science of bone cement: A historical review. Orthopedics 2002; 25: 1399-407.

    11) Gogia J, Meehan J, Di Cesare P, Jamali A. Local Antibiotic Therapy in Osteomyelitis. Semin Plast Surg 2009; 23: 100-7.

    12) Öncül O. Vankomisin ve Teikoplanin hikayesi. Ankem Derg 2010; 24: 101-9.

    13) Bertazzoni Minelli E, Caveiari C, Benini A. Release of antibiotics from polymethylmethacrylate cement. J Chemother 2002; 14: 492-500.

    14) Güleç MA, Yüksel S, Albay C. Enfeksiyonun genel prensipleri. TOTBİD Dergisi 2011; 10: 185-8.

    15) van Kasteren MEE, Mannien J, Ott A, Kullberg B-J, de Boer AS, Gyssens IC. Antibiotic Prophylaxis and the Risk of Surgical Site Infections following Total Hip Arthroplasty: Timely Administration Is the Most Important Factor. Clinical Infectious Diseases 2007; 44: 921-7.

    16) Anagnostakos K, Fürst O, Kelm J. Antibiotic-impregnated PMMA hip spacers: Current status. Acta Orthop 2006; 77: 628-37.

    17) Colston J, Atkins B. Bone and joint infection. Clin Med 2018; 18: 150-4.

    18) Trampuz A, Widmer AF. Infections associated with orthopedic implants. Curr Opin Infect Dis 2006; 19: 349-56. Seyran KILINÇ

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]