[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2022, Cilt 27, Sayı 4, Sayfa(lar) 291-295
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
COVID-19 Pandemi Süreci Ani Sensörinöral İşitme Kaybı İnsidansını Etkiledi Mi?
Abdulvahap AKYİĞİT1, Orkun EROĞLU1, Erol KELEŞ1, İrfan KAYGUSUZ1, Ömer KORKMAZYÜREK1, Şinasi YALÇIN1, Gülden ESER KARLIDAĞ2
1Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Elazığ, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Ani Sensörinöral İşitme Kaybı, Covid 19, Pandemi, Sudden Sensorineural Hearing Loss, Covid 19, Pandemic
Özet
Amaç: Bu çalışmada, Covid-19 pandemisinin ani sensörinöral işitme kaybı (ASNİK) insidansı üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 20 mart 2016 ile 20 mart 2022 tarihleri arasında ASNİK tanısı ile tedavi edilen 285 hasta dahil edildi. Hastalar pandemi dönemi ve pandemi öncesi dönem olarak 2 gruba ayrıldı. Pandemi öncesi ve sonrası yıllık hasta sayısı ve insidansı kronik hastalık varlığı, tedavi öncesi ve sonrası saf ses odyogramları ayrı ayrı değerlendirildi. Pandemi dönemindeki hastalara Covid-19 PCR bakıldı. Her iki grupta ASNİK insidans oranı istatiksel olarak karşılaştırıldı.

Bulgular: Pandemi öncesi dönem değerlendiriğinde en yüksek insidansın 9.15 ile 2017-2018 döneminde olduğu görüldü. Pandemi döneminde ise 6.3 ile insidansın kısmen düştüğü görüldü. Pandemi öncesi ve sonrası dönem değerlendirildiğinde, yıllara göre değişim olmasına karşın istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmadı (p >0.05).Her iki gruba da bakıldığında erkek hastalar daha fazlaydı. Diabet her iki grupta da en fazla eşlik eden kronik hastalık olarak görüldü. Her iki grupta da tedavi öncesi ve sonrası saf ses odyogram seviyeleri benzerdi.

Sonuç: Covid-19 pandemi döneminde, pandemi öncesi dönem ile karşılaştırıldığında ASNİK insidansının kısmen düştüğü görülmüştür. Pandemi döneminde uygulanan yüz maskesi kullanımı, sosyal mesafe kuralları, el hijyeni gibi önlemlerin, ASNİK insidansının azalmasında bir etken olabileceğini düşünmekteyiz.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Ani sensörinöral işitme kaybı (ASNİK), 72 saat içerisinde meydana gelen, en az üç ardışık frekansta 30 dB veya daha fazla sensörinöral işitme kaybı olarak tanımlanır 1. ASNİK'in sebepleri arasında en sık idiyopatik olmak üzere viral enfeksiyon, otolojik hastalık, travma, vasküler veya hematolojik hastalık ve neoplazm yer almaktadır 2. ASNİK insidansı, her 100,000’de 5-20 arasında değişmektedir 3. Viral enfeksiyonların patogenezinde koklear sinirin ve kokleanın viral invazyonu, kokleadaki latent virüsün yeniden aktivasyonu ve koklear yapıların immün aracılı hasarı öne sürülmüştür 4. Pnömoni ve akciğer yetmezliği gibi ciddi solunum hastalıklarına neden olan SARS-CoV-2 enfeksiyonu ilk olarak Çin'in Hubei'nin başkenti Wuhan'da bildirilmiş, pandemi ilan edilmiş ve Covid-19 olarak adlandırılmıştır. Halka açık yerlerde tıbbi maskenin takılması, sosyal mesafe ve el hijyeninin, SARS-CoV-2 bulaşmasını potansiyel olarak azaltabileceği bildirilmiştir 5. Ülkemizde toplu ortamlarda yüz maskesi kullanımı zorunlu hale getirilmiş olup, sosyal mesafe ve el hijyeni konusunda sürekli olarak bilgilendirmeler yapılmaktadır 6.

    Bu çalışmada, Covid-19 pandemi sürecinde ASNİK nedeniyle tedavi edilen hastaların demografik verileri, kronik hastalıkları, odyolojik sonuçları ve insidansı; pandemi öncesi dönemin verileri ile karşılaştırılarak, Covid- 19 enfeksiyonunun ASNİK oluşumu üzerine etkisi değerlendirilmiştir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Materyal ve Metot
    Bu çalışma için Fırat Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurul Başkanlığı tarafından onay alınmıştır (2021/04-13). Fırat Üniversitesi Kulak Burun Boğaz kliniğinde 20 Mart 2016 ve 20 Mart 2022 tarihleri arasında ani işitme kaybı tanısı alan ve tedavi edilen hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmanın örneklemi ulaşılabilir olan tüm vakalar olduğundan dolayı örneklem hesabı yapılmamıştır.

    Hastalar yaş, cinsiyet, saf ses odyogram sonuçları, kronik hastalık varlığına (Diabetus Mellitus, Hipertansiyon, kronik böbrek yetmezliği, vb.) göre değerlendirilmiştir. Covid-19 pandemi döneminde ASNİK nedeniyle başvuran ve tedavi için hastaneye yatırılan hastalardan Covid-19 için gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu testi (RT-PCR) yapılarak sonuçları ile değerlendirilmiştir. Hastaların tedavi öncesi ve tedaviden bir ay sonraki işitme seviyeleri saf ses odyogram yapılarak belirlendi. Ortalama işitme seviyeleri Amerikan Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Akademisi İşitme Dengesi Komitesi'nin yönergelerine uygun olarak 500,1000,2000 ve 4000 Hz’teki işitme eşiklerinin ortalaması alınarak belirlendi(7).

    Hastalar iki gruba ayrılmıştır:

    Grup I (Pandemi öncesi, 207 hasta): 20 Mart 2016- 20 Mart 2020 tarihleri arasında ASNİK tanısı konulan ve tedavi verilen hastalar bir yıllık zaman dilimlerine ayrılarak değerlendirilmiştir.

    Grup II (Pandemi Dönemi, 78 hasta): 20 Mart 2020- 20 Mart 2022 arasında ASNİK tanısı konulan ve tedavi verilen hastalar bir yıllık zaman dilimlerine değerlendirilmiştir.

    Travma, vasküler ve hematolojik hastalık, neoplazm, ototoksik ilaç kullanımı, Meniere hastalığı, akut veya kronik otitis media, daha önceden ASNİK bulunan hastalar çalışma dışı bırakılmıştır.

    İstatistiksel Analiz
    Verilerin istatistiksel analizinde IBM SPSS Statistics Versiyon 20.0 paket programı kullanıldı. Çalışmada elde edilen veriler ortalama ± standart sapma olarak verildi. Ölçümsel olmayan parametreler ve gruplar arasındaki parametrelerin karşılaştırılmasında pearson ki kare testi uygulandı. En düşük anlamlılık düzeyi olarak p <0,05 değerleri kabul edildi.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Bulgular
    Çalışmaya dahil edilen 285 hastanın demografik verileri tablo 1’de belirtilmiştir.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: Hastaların demografik verileri.

    Pandemi döneminde yapılan Covid-19 PCR testinde bir hastada PCR pozitifliği görüldü. Üç hastamızda, ani işitme kaybı öncesi üç ay içerisinde Covid-19 pnömonisi geçirme öyküsü mevcuttu.

    Pandemi öncesi ve sonrası yıllık hasta sayısı ve insidansı ayrı ayrı değerlendirildiğinde en yüksek insidansın 2017-2018 döneminde olduğu dikkati çekmektedir. Pandemi döneminde insidansın kısmen düştüğü dikkati çekmektedir (Tablo 2).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 2: Yıllara göre insidans oranları.

    Pandemi öncesi ve sonrası dönem değerlendirildiğinde, yıllara göre değişim olmasına karşın istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmadı (p >0.05).

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    SARS-CoV-2 viral pnömoni salgını sonrası pandemi ilan edilen coronoviridae ailesine ait yeni bir coronavirüstür ve tüm dünyayı etkisi altına almış, Covid 19 pandemisi olarak adlandırılmıştır 8. Covid 19 pandemisi, toplumlarda yüzyıllardır süregelen birçok alışkanlığı değiştirerek, hayatımıza yüz maskesi kullanımı, el hijyeni ve sosyal mesafe kuralları gibi alışkınlıkların ön plana çıkmasına sebep olmuştur. Bu alışkanlıkların sadece Covid 19 enfeksiyonu değil, aynı zamanda birçok viral enfeksiyonun bulaşmasını da engellediği bildirilmiştir 9. Macıntyre ve ark. 10 yaptığı bir çalışmada yüz maskesi kullanımının influenza bulaşını belirgin şekilde azalttığını bildirmişlerdir. Rabie ve Curtis’in 11 yaptığı bir çalışmada el yıkamanın solunum yolu enfeksiyonlarını azalttığını bildirmişlerdir.

    Viral hastalıklar, ASNİK’in etyolojisinde en yaygın tanımlanabilir neden olarak bildirilmiştir 2. Sitome-galovirüs, herpes zoster, herpes simplex tip 1, influenza B, enterovirüs ve rubeola'ya karşı antikorlar gibi yüksek serum antiviral antikor seviyeleri, ASNİK’li hastaların serumundan izole edilmiştir 1. Viral enfeksiyonların patogenezinde koklear sinirin ve kokleanın viral invazyonu, kokleadaki latent virüsün yeniden aktivasyonu ve koklear yapıların immün aracılı hasarı gibi hipotezler öne sürülmüştür 4.

    Covid 19 enfeksiyonundan sonra viral invazyon, hipoksi, hiperkoagülopati ve immün aracılı mekanizmaların virüsün nöroinvazyonunda rol aldığı öne sürülmüştür 12. Mustafa’nın 13 yaptığı bir çalışmada asemptomatik Covid 19 hastaları ve enfekte olmayan hastalar arasında otoakustik emisyon genliği ve saf ton odyometrileri karşılaştırmış ve Covid 19 hastalarında otoakustik emisyon genliklerinin ve yüksek frekanslı saf ton eşiklerinin daha kötü olduğunu ve Covid 19’un kokleanın tüylü hücrelerinde hasara neden olabileceğini öne sürmüştür. Bozdemir ve ark. 14 yaptığı bir çalışmada ise Covid 19 hastalarında distorsiyon ürünü otoakustik emisyonlar genliklerinin yüksek frekanslarda azalma eğilimi gösterdiğini ve bu bulgularla Covid 19’un kokleada dış tüylü hücre hasarı yapabileceğini öne sürmüşlerdir. Bu çalışmalar Covid 19 ile koklear hasar arasında potansiyel bir ilişki olabileceğini düşündürmektedir.

    Covid 19’ un ASNİK yapıp-yapmadığı konusunda tartışmalar devam etse de pandemi döneminde Covid 19 enfeksiyonunun ASNİK’e yol açtığını bildiren çalışmalarda vardır 15-16. Kılıç ve ark. 15 yaptığı bir çalışmada, çalışmaya alınan 5 ASNİK hastasına Covid 19 için RT-PCR testi yapılmış ve bir hastada test pozitifliği tespit edilmiştir. Lamonier ve ark. 16, yayınladığı bir vaka raporunda Covid 19 enfeksiyonu sırasında ASNİK oluştuğunu bildirmişlerdir. Çalışmamız da pandemi döneminde ASNİK ön tanısı ile başvuran tüm hastalara Covid-19 RT-PCR testi yapıldı ve bir hastamızda test pozitif olarak saptandı. Buda SARS Cov-2 enfeksiyonunun ASNİK’e yol açabileceğini düşündürmektedir.

    Covid 19 pandemi sürecinde ASNİK insidansı Vural ve ark. 17 tarafından araştırılmış ve ASNİK tanısı ile başvuran hastaların sayısını pandemi öncesi ve pandemi dönemi olarak karşılaştırmıştır. Pandemi döneminde 68 hasta, pandemi öncesi ise 41 hasta olarak belirtilmiş, pandemi dönemindeki hasta sayısındaki ve insidansındaki artışın, istatistiksel olarak anlamlı olduğunu bildirmişlerdir. Aslan ve ark. 18 Ocak 2019-Ocak 2020 ile Nisan 2020-Nisan 2021 dönemleri arasında ASNİK hasta sayılarını karşılaştırmış, Nisan 2020- Nisan 2021 döneminde istatistiksel olarak anlamlı olmasa da ASNİK hasta sayısının azalmış olduğunu bildirmişlerdir.

    Çalışmamızda, pandemi öncesi dört yıl ve pandemi sonrasındaki iki yıldaki hasta sayısı ve insidansı değerlendirilmiştir. Bu uzun zaman periyodunda pandemi öncesi ve pandemi sonrası hasta sayısı ve insidansı karşılaştırıldığında, pandemi döneminde ASNİK hasta sayısının ve insidansının istatistiksel olarak anlamlı olmasa da azalma olduğunu saptandı. ASNİK hasta sayısı ve insidansındaki azalmanın; pandemi döneminde yüz maskesi kullanımı, el hijyeni, sosyal mesafe gibi önlemlerin yanında, hastanelerin SARS-CoV-2 enfeksiyon bulaşında artmış riskli ortam olarak görülmesi ve bu nedenle hastaların hastanelere başvurudan kaçınması olarak düşünülebilir.

    Covid-19 pandemisi sürecinde uygulanan yüz maskesi kullanımı, el hijyeni, sosyal mesafe gibi fiziksel önlemler, viral enfeksiyon bulaşını önleyerek ASNİK insidansında kısmen de olsa azalmaya yol açmış fakat pandemi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır. Çalışmamızın sonuçlarına göre Covid-19 pandemisinin ASNİK insidansında değişikliğe neden olmadığı söyleyebiliriz.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Kuhn M, Heman-Ackah SE, Shaikh JA, Roehm PC. Sudden sensorineural hearing loss: a review of diagnosis, treatment and prognosis. Trends Ampli 2011; 15: 91-105.

    2) Chau JK, Lin JR, Atashband S, Irvine RA, Westerberg BD. Systematic review of the evidence for the etiology of adult sudden sensorineural heraing loss. Laryngoscope 2010; 120: 1011-21.

    3) Fetterman BL, Saunders JE, Luxford WM. Prognosis and treatment of sudden sensorineural hearing loss. Am J Otol 1996; 17: 529-36.

    4) Chen X, Fu YY, Zhang TY. Role of viral infection in sudden hearing loss. J Int Med Res 2019; 47: 2865-72.

    5) Doung-Ngern P, Suphanchaimat R, Panjangam-patthana A et al. Case-control study of use of personal protective measures and risk for sarscov 2 ınfection, Thailand. Emerg Infect Dis 2020; 26: 2607-16.

    6) COVID-19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi; Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması (2020), covid19.saglik.gov.tr.

    7) Stachler RJ, Chandrasekhar SS, Archer SM et al. Clinical practice guideline: sudden hearing loss. Otolaryngology-Head and Neck Surgery 2012; 146: 1-35.

    8) Mousavizadeh L, Ghasemi S. Genotype and phenotype of COVID-19: Their roles in pathogenesis. Microbiol Immunol Infect 2021; 54: 159-63.

    9) Jefferson T, Del Mar CB, Dooley L et al. Physical interventions to interrupt or reduce the spread of respiratory viruses: systematic review. Cochrane Database Syst Rev 2020; 20: 11.

    10) MacIntyre CR, Cauchemez S, Dwyer DE et al. Face mask use and control of respiratory virus transmission in households. Emerg Infect Dis. 2009; 15: 233-41.

    11) Rabie T, Curtis V. Handwashing and risk of respiratory infections: a quantitative systematic review. Trop Med Int Health 2006; 11: 258-67.

    12) Wu Y, Xu X, Chen Z et al. Nervous system involvement after infection with COVID-19 and other coronaviruses. Brain Behav Immun. 2020; 87: 18-22.

    13) Mustafa MWM. Audiological profile of asymptomatic Covid-19 PCR-positive cases. Am J Otolaryngol 2020; 41: 102483.

    14) Bozdemir K, Çallıoğlu EE, İslamoğlu Y, Ercan MK, Eser F, Özdem B. Evaluation of the effects of Covid-19 on cochleovestibular system with audio-vestibular tests. Ear Nose Throat J 2022; 6; 1455613211069916.

    15) Kilic O, Kalcioglu MT, Cag Y et al. Could sudden sensorineural hearing loss be the sole manifestation of COVID-19? An investigation into SARS-COV-2 in the etiology of sudden sensorineural hearing loss. Int J Infect Dis 2020; 97: 208-11.

    16) Lamounier P, Franco Gonçalves V, Ramos HVL et al. A 67-Year-Old Woman with Sudden Hearing Loss Associated with SARS-CoV-2 Infection. Am J Case Rep 2020; 21: e927519.

    17) Fidan V, Akin O, Koyuncu H. Rised sudden sensorineural hearing loss during COVID-19 widespread. Am J Otolaryngol 2021; 42: 102996.

    18) Aslan M, Çiçek MT. Can isolated sudden sensorineural hearing loss (SSNHL) and idiopathic acute facial paralysis (Bell's palsy) be symptoms of COVID-19? Am J Otolaryngol 2021; 42: 103129.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]