Göz hareketleri, beyin korteksi, beyin sapı ve serebellumda bulunan merkezlerin ortak çalışmaları ile üretilir ve kontrol edilir. Multipl skleroz hastalığı göz hareket merkezlerini veya bu merkezleri birleştiren yolları tutarak çok değişik göz hareket bozukluğuna neden olabilir
4-7.
Horizontal bakış kontrolü premotor kontrol merkezi olan paramedian pontin retiküler formasyon (PPRF) ile başlar. Buradan çıkan uyarılar ipsilateral abdusens nükleusunu ve medial longitudinal fasikulus (MLF) yolu ile kontralateral üçüncü sinir nükleusunu uyarır. PPRF’un uyarılması aynı yöne konjuge göz hareketini sağlar.
Multipl skleroz hastalığında miyelin oranı yüksek dokuların tutulma riski fazladır. MLF’un myelin oranı yüksektir8. Bu nedenle MLF tutuluma bağlı gelişen internükleer oftalmopleji (INO), multipl skleroz hastalarında en sık gözlenen horizontal bakış bozukluğudur9. Örneğin sağ MLF lezyonunda sola bakışta sağ gözde adduksiyon olmaz iken sağa bakış tamamen normaldir.
Multipl skleroz hastalığı, supranükleer yolların yanı sıra kafa çifti nükleuslarını tutarak da horizontal bakış bozukluklarına neden olabilir9. Olgumuzun üçüncü MS atağı sağ altıncı sinir nükleusunu etkilemişti (Şekil 2a, 2b). Olgumuzda optik sinir, MLF tutulumu yoktu. Hastanın görmeleri her iki gözde 20/20’di. Sağa bakışta her iki gözün paralelliğinin bozulmasına rağmen çift görme tariflenmemekteydi.
Erişkinlerde, göz hareketinden sorumlu sinirlerin edinsel paralizlerinde en önemli belirti çift görmedir. Hareket kısıtlılığının çok az olduğu vakalarda çift görme belirtisi, durumun fark edilmesi bakımından daha da önem kazanmaktadır. Eğer hastada binoküler görme gelişmemiş veya sinir paralizine neden olan patoloji görmeyi azaltmış ise o zaman çift görme hasta tarafından tariflenmez. Bizim olgumuzda sağa bakış kısıtlılığına rağmen sağa bakışta çift görme belirtisinin olmaması akıla, görmenin es zamanlı geçirilen optik nörite bağlı azaldığı fikrini getirmişti. Ama her iki gözde görmenin 20/20 olması ve relatif afferent pupil defektinin olmaması bu fikri desteklememiştir. Görme alanı tetkikinde, hastanın sol gözünde santral skotom tespit edilmesi ile çift görme belirtisinin olmaması açıklanmıştır. Hasta unioküler bakışta parasantral bölgesini kullanarak tam görmeyi sağlamakta ancak binoküler bakışta sol göz santral skotom nedeni ile binokülerite kaybolmaktadır.
Sonuç olarak, MS hastalarının göz hareket muayeneleri yapılırken çift görme belirtisinin, geçirilmiş optik nörit sekeli sebebiyle tespit edilemeyeceği akılda tutulmalıdır. Hareket kısıtlılığı olan ama çift görme belirtisi olmayan vakalarda görme alanı tetkiki mutlaka yapılmalı ve sonuçlar birlikte değerlendirilmelidir.
)
)
)
)
)
)