[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2013, Cilt 18, Sayı 4, Sayfa(lar) 246-248
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Optik Koherens Tomografide Foveal Hipoplazi: İki Olgu Sunumu
Burak TURGUT, Rumeysa TANYILDIZI, Tamer DEMİR
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Foveal hipoplazi, Foveal disgenezis, Optik koherens tomografi, Foveal hipoplasia, Foveal dysgenesis, Optical coherence tomography
Özet
Foveal hipoplazi fovea olduğu öngörülen alanda tüm nörosensoriyal retinal tabakaların devamlılığıyla birlikte foveal çukurluğun olmaması olarak tanımlanmaktadır. Bu yazıda foveal hipoplazili iki olgu sunulmuştur. Optik koherens tomografide, iki olgunun foveal bölgelerinden elde edilmiş çok sayıdaki retinal kesitlerde, foveal çukurlukların olmadığı ve foveada normalde olmayan iç retinal tabakaların fovea dışı bölgedeki gibi foveada da devam ettiği gözlendi. Optik koherens tomografi şüphelenilen vakalarda foveal hioplazinin saptanması için yararlı bir inceleme metodudur.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Fovea plana, foveal disgenezis ve foveal aplazi gibi terimler foveal gelişimin duraklaması ile ilişkili yapısal değişkenliği ifade etmektedir1. Foveal hipoplazi fovea olduğu öngörülen alanda tüm nörosensoriyal retinal tabakaların devamlılığıyla birlikte foveal çukurluğun olmaması olarak tanımlanmaktadır2-5. Foveal hipoplaziye albinizm, mikroftalmi, aniridi, akromatopsi ve prematür retinopatili hastalarda ve nadiren izole olgularda rastlandığı bilinmektedir2-7. Optik koherens tomografi (OKT)'nin keşfi ile makulayı tutan çeşitli retinal hastalıkların ve klinik antitelerin saptanması kolaylaşmıştır. OKT foveanın gelişim anomalilerinden olan foveal hipoplazinin saptanmasını ve bunun yanısıra derecelendirilmesini sağlamıştır2,8. Mietz ve ark.9 hipoplazi teriminin bir yapının hem tam hem de kısmi yokluğunu ifade etmesinden dolayı foveal hipoplazinin aplaziden daha uygun bir terim olacağını önermişlerdir.

    Bu makalede foveal hipoplazili iki olgunun OKT bulgularının sunulması amaçlanmıştır.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    Olgu 1: Birinci olgu olan 34 yaşındaki erkek hasta çocukluğundan beri giderek artan görme azlığı yakınması ile kliniğimize başvurdu. Yapılan oftalmolojik muayenesinde Snellen eşeli ile görme keskinliği her iki gözde 0,1 düzeyindeydi. Göz içi basınçları normal olan hastanın biyomikroskopik ön segment muayenesinde her iki gözünde aniridisi ve geçirilmiş katarakt cerrahisi nedeniyle afakisi saptandı. Göz hareketleri değerlendirildiğinde pandüler nistagmus saptandı. Fundus muayenesinde her iki gözün optik disklerinin soluk olduğu ve retina ve makulalarında hipopigmente alanların mevcut olduğu gözlendi. Hastadan bilgilendirilmiş onam alındı. Spektral domain optik koherens tomografi (SD-OKT, Spectral OCT/SLO, OTI/OPKO Inc, Toron-to, Kanada) ile fovea bölgesinden çok sayıda retina kesitleri elde edildi. OKT kesitlerinde her iki gözde fovea çukurluğunun olmadığı görüldü. Foveayı içine alan makula kesitlerinde retina kalınlığının foveada hiç değişmeden devam ettiği ve etrafındaki makula ile yaklaşık değerlerde olduğu gözlendi. Ayrıca her iki gözde normalde foveada bulunmayan iç retinal katmanların fovea dışı bölgelerde de devam ettiği izlendi (Resim 1 ve 2). Fovea kalınlıkları afaki ve nistagmus nedeniyle retinal topografi ile ölçülemedi. Manuel ölçüm ile santral fovea kalınlıkları sağ ve sol gözde sırasıyla 282 μ ve 267 μ olarak bulundu. Foveanın dış katmanlarına bakıldığında eksternal limitan membranın ve fotoreseptör iç segment-dış segment bandının (IS/OS bandı) sağlıklı bir şekilde devam ettiği izlendi. Bu bulgular foveal hipoplazi olarak yorumlandı.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Resim 1: Olgu 1'in sağ gözüne ait seri optik koherens tomografi kesitleri.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Resim 2: Olgu 1'in sol gözüne ait seri optik koherens tomografi kesitleri.

    Olgu 2: İkinci olgu ise 42 yaşında uzun yıllardan beri az görme şikayetiyle kliniğimize başvuran bir kadın hasta idi. Görme keskinlikleri sağ gözde 1 metreden parmak sayma ve sol gözde ışık hissi seviyesindeydi. Göz içi basınçları her iki gözde normaldi. Primer pozisyonda 15 prizm ezotropyası ve nistagmusu olan hastanın biyomikroskobik muayenesinde kornea ve iris normaldi ancak bilateral nükleer sklerozu mevcuttu. Fundus muayenesinde her iki gözde yaygın retina pigment atrofisi, diffüz hipopigmentasyon ve belirgin şekilde görülebilen koroidal damarlar vardı. Hastadan bilgilendirilmiş onam alındı. SD-OKT ile fovea bölgesinde çok sayıda retina kesitleri elde edildi. OKT kesitlerinde her iki gözde fovea çukurluğunun olmadığı görüldü. Foveayı içine alan makula kesitlerinde retina kalınlığının foveada hiç değişmeden devam ettiği ve etrafındaki makula ile yaklaşık değerlerde olduğu gözlendi. Ayrıca her iki gözde normalde foveada bulunmayan iç retinal katmanların fovea dışı bölgelerde de devam ettiği izlendi (Resim 3 ve 4). Santral fovea kalınlıkları retinal topografik haritalarda sağ ve sol gözlerde sırasıyla 255 μ ve 241 μ olarak izlendi. Foveanın dış katmanlarına bakıldığında eksternal limitan membranın ve IS/OS bandının sağlıklı bir şekilde devam ettiği izlendi. Bu bulgular foveal hipoplazi olarak yorumlandı.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Resim 3: Olgu 2'in sağ gözüne ait seri optik koherens tomografi kesitleri.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Resim 4: Olgu 2'in sol gözüne ait seri optik koherens tomografi kesitleri.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Son dönemde yapılan çalışmalarda OKT'nin foveal hipoplazi için tanısal ve prognostik bir indikatör olarak kullanılabileceği gösterilmiştir8,10,11. Foveal hi-poplazili olgularda çeşitli OKT bulgularına rastlanabilir. Foveal çukurluğun sığ olması veya bulunmaması, artmış dış nükleer tabaka genişliği, artmış fotoreseptör dış segment uzunluğu ve tüm retinada kalınlaşma saptanabilecek bulgulardır1,2,5,8-15. Foveal hipoplazi optik koherens tomografik olarak foveadaki pleksiform tabakaların ekstursiyonu, foveal çukurluğun yokluğu, fotoreseptör dış segment uzaması ve dış nükleer tabakanın genişlemesi gibi bulguların olup olmamasına göre şu şekilde derecelendirilmiştir11,15.

    Derece 1: Pleksiform tabakaların ekstursiyonu yoktur, ancak sığ foveal çukurluk vardır; fotoreseptör dış segment uzaması ve dış nükleer tabakanın genişlemesi vardır.

    Derece 2: Pleksiform tabakaların ekstursiyonu ve foveal çukurluk yoktur; fotoreseptör dış segment uzaması ve dış nükleer tabakanın genişlemesi vardır.

    Derece 3: Pleksiform tabakaların ekstursiyonu, foveal çukurluk ve fotoreseptör dış segment uzaması yoktur; dış nükleer tabakanın genişlemesi vardır.

    Derece 4: Pleksiform tabakaların ekstursiyonu, foveal çukurluk, fotoreseptör dış segment uzaması ve dış nükleer tabakanın genişlemesi yoktur.

    Atipik: Pleksiform tabakaların ekstursiyonu yoktur; sığ foveal çukurluk vardır; IS/OS bandında bozulma ve kesintiye uğrama vardır.

    Bizim iki olgumuzda da foveal çukurluk saptanmadığı gibi foveadaki dış retinal tabakaların kalın olduğu, ayrıca foveal yüzeyde sinir lif tabakasının reflek-tansında artış olduğu izlendi. Her iki olguda da tanı OKT ile kesinleşti. Yukarıda tanımlanan evreleme özelliklerine göre foveal hipoplaziler her iki olgunun her iki gözünde ‘'3.derece'' olarak evrelendirildi. Klinik ve oftalmolojik muayenede tespiti güç olabilen fovea hipoplazisinin tespiti için noninvaziv, kolay ve hızlı bir tetkik olan SD-OKT, özellikle açıklanamayan görme azlığı olan olgularda faydalı bir inceleme yöntemidir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Recchia FM, Carvalho-Recchia CA, Trese MT. Optical coherence tomography in the diagnosis of foveal hypoplasia. Arch Ophthalmol 2002; 120: 1587-8.

    2) Issa PC, Foerl M, Helb HM, Scholl HPN, Holz FG. Multimodal fundus imaging in foveal hypoplasia: combined scanning laser ophthalmoscope imaging and spectral-domain optical coherence tomography. Arch Ophthalmol 2008; 126: 1463-5.

    3) Vincent A, Kemmanu V, Shetty R, Anandula V, Madhavarao B, Shetty B. Variable expressivity of ocular associations of foveal hypoplasia in a family. Eye 2009; 23: 1735–9.

    4) Querques G, Bux AV, Iaculli C, Noci ND. Isolated fo-vealhypoplasia. Retina 2008; 28: 1552–3.

    5) Recchia FM, Recchia CC. Foveal dysplasia evident by optical coherence tomography in patients with a history of retinopathy of prematurity. Retina 2007; 27; 1221–6.

    6) Marmor MF, Choi SS, Zawadzki RJ, Werner JS. Visual insig-nificance of the foveal pit: reassessment of foveal hypoplasia as fovea plana. Arch Ophthalmol 2008; 126: 907–13.

    7) Mota A, Fonseca S, Carneiro A, Magalhães A, Brandão E, Falcão-Reis F. Isolated foveal hypoplasia: tomographic, angi-ographic and autofluorescence patterns. Case Reports in Opht-halmological Medicine 2012; 864958.

    8) Holmstrom G, Eriksson U, Hellgren K, Larsson E. Optical coherence tomography is helpful in the diagnosis of foveal hypoplasia. Acta Ophthalmol 2010; 88: 439-42.

    9) Mietz H, Green WR, Wolff SM, Abundo GP. Foveal hypopla-sia in complete oculocutaneous albinism: a histopathologic study. Retina 1992; 12: 254–60.

    10) Cronin TH, Hertle RW, Ishikawa H, Schuman JS. Spectral domain optical coherence tomography for detection of foveal morphology in patients with nystagmus. J AAPOS 2009; 13: 563-6.

    11) Seo JH, Yu YS, Kim JH, et al. Correlation of visual acuity with foveal hypoplasia grading by optical coherence tomography in albinism. Ophthalmol 2007; 114: 1547–51.

    12) Chong GT, Farsiu S, Freedman SF, et al. Abnormal foveal morphology in ocular albinism imaged with spectral-domain optical coherence tomography. Arch Ophthalmol 2009; 127: 37-44.

    13) Meyer CH, Lapolice DJ, Freedman SF. Foveal hypoplasia in oculocutaneous albinism demonstrated by optical coherence tomography. Am J Ophthalmol 2002; 13: 409-10.

    14) Özdemir H, Şentürk F, ArfKaraçorlu S, Karaçorlu M. Okülo-kutanöz albinizmde fovea hipoplazisinin spektral domain optic koherens tomografi ile gösterilmesi. Retina Vitreus 2011; 19: 53-5.

    15) Thomas MG, Kumar A, Mohammad S, et al. Structural grading of foveal hypoplasia using spectral-domain optical coherence tomography a predictor of visual acuity? Ophthalmol 2011; 118: 1653-60.

    16) Hendrickson AE, Yuodelis C. The morphological develop-ment of the human fovea. Ophthalmol 1984; 91: 603–12.

    17) Yuodelis C, Hendrickson A. A qualitative and quantitative analysis of the human fovea during development. Vision Res 1986; 26: 847–55.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]