Tanıda ultrasonografi (US) ve Doppler US yeterli olmakla birlikte, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) kullanılabilir. Hastalarda herhangi bir komplikasyon gelismedikçe takip yeterlidir, tedavi gerekmez.

Büyütmek İçin Tıklayın

Şekil 1: Abdomen US incelemesinde; portal ven sol dalında, anekoik, sakküler anevrizmatik genisleme izlenmekte (ok).

Doppler US incelemede ise; anevrizma lümeninde devamlı, iki yönlü, nonpulsatil ve hepatopedal özellikte akım kaydedildi (Şekil 2). Olgunun diğer intraabdominal organlarında ultrasonografik olarak patolojik bir bulgu saptanmadı ve portal ven anevrizması açısından takip programına alındı.

Büyütmek İçin Tıklayın

Şekil 2: Doppler US incelemede; anevrizma lümeninde, nonpulsatil ve hepatopedal özellikte venöz akım izlenmekte.

Ana portal ven maksimal çapı normal bireylerde 15 mm ve sirotik hastalarda 19 mm olarak bildirilmiştir. Portal venöz sistemde 20 mm üzerindeki dilatasyonlar PVA olarak tanımlanmaktadır ^3,4. Lokalizasyonuna göre ekstrahepatik ve intrahepatik olarak ikiye ayrılır. Ekstrahepatik PVA daha nadir görülür ve yerleşimi süperior mezenterik ven (SMV), splenik ven (SV) ve ana portal ven konflüensindedir. İntrahepatik PVA; portal venin intrahepatik dallarında gözükür, sakküler veya fuziform şekillerde görülebilirler ⁴. Bizim olgumuzda anevrizma portal venin intrahepatik segment sol dalında yerleşmiş olup sakküler tipteydi.

PVA' ların çoğu klinik olarak asemptomatiktir. Bununla birlikte nonspesifik karın ağrısı görülebilir. Başlıca komplikasyonları arasında; ana portal venin kompresyonu ya da akımının değişimine bağlı olarak portal hipertansiyon, rüptür, trombüs, distal embolizim, sarılık, kolestaza ve kolelitiazise neden olan ana safra kanal kompresyonu ve duodenum kompresyonu bildirilmektedir ^2,4.

PVA tanısında US ve Doppler US tetkiki yeterlidir ^1,4,5. US anevrizmanın yerleşim yerini ve tipini gösterir. Doppler US akım varlığını ve yönünü tespit eder. Tanıda ayrıca BT ya da MRG gibi noninvaziv tanı yöntemleri veya perkütenöz transhepatik portografi gibi invaziv prosedürler de kullanılabilir ⁶. Anjiografi daha önceleri tek diyagnostik metot olarak kullanılmış olup günümüzde sadece girişimsel islemler için endikedir ⁴. 3 boyutlu BT ve MRG anjiografi portal sirkülasyondaki derin vasküler yapıların üç boyutlu karakterizasyonu için kullanılan noninvaziv diğer tetkiklerdir ^4,6,7.

Tedavide klinik olarak asemptomatik ve anevrizma çapı stabil olan hastaların takibi önerilir. Cerrahi tedavi; boyut, yerleşim yeri, semptom ve komplikasyonun gelişip gelismediğine bağlı olarak düşünülür ⁴.

Sonuç olarak PVA nadir bir vasküler patoloji olup tanısına ve tedavisine karar vermede radyolojik görüntülemenin önemi büyüktür.

1) Çay N, Zan E, İpek A, Kurt A, Taş İ. Portal ven anevrizması: bir vakanın takdimi ve literatürün kısaca gözden geçirilmesi. Anatol J Clin Invest 2007; 1: 51-53.

2) Gallego C, Velasca M, Marcuello P et al. Congenital and acquired anomalies of the portal venous system. Radiographics 2002; 22: 141-159.

3) Ertan N, Conkbayır I, Akkuzu E, Hekimoğlu B. İki olguda portal ven anevrizması. Tanısal ve Girişimsel Radyoloji 2004; 10: 52-55.

4) De Gaetano DM, Andriasani MC, Gui B, et al. Thrombosed portal vein aneurysm. Abdom Imaging 2006; 31: 545-548.

5) Luo HF, Wang HJ, Li B, Wang ZY. Diagnosis and management of extrahepatic portal vein aneurysms: case report. Hepatobiliary Pancreat Dis İnt 2006; 5: 311-313.

6) Chen YY, Lin Os, Wu HK, Soon MS. A case of extra-hepatic portal vein aneurysm: evaluation by 3-dimensional computerized tomography angiogram. Hepatogastroenterology 1999; 46: 2965-2967.

7) Perret WL, De Silva A, Elzarka A, Schelleman A. Portal circulation aneurysms: two case reviews. Australian Radiology 2007; 51:87-90.