Alt ekstremitede diyabetin en yaygın komplikasyonlarından biri diyabetik ayak ülseridir. Hastalıkları boyunca diyabetli hastaların yaklaşık %15'inde diyabetik ayak ülseri gelişmektedir
6. Ülkemizde de özellikle yaşlı nüfusun artmasına bağlı olarak diyabetli hasta sayısı geçmiş yıllara göre hızla artmakta ve buna bağlı olarak kronik mikrovasküler komplikasyonların yanı sıra sıklığında da belirgin artış gözlenmektedir
7.
Lepore ve ark.8Yaptıkları çalışmada diyabetik ayak ülserli hastaların hastanede yattıkları süre ve taburcu olduktan sonraki bir yıl süresince HbA1c değerlerini kaydetmişler. Klinik takip sonunda amputasyon cerrahisi uygulanan hastalarda HbA1c değerinin diğerlerine oranla belirgin olarak yüksek bulmuşlar. Bizim çalışmamızda amputasyon uygulanan olguların HbA1c değerleri ile uygulanmayanların HbA1c değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmasa da diğer gruba göre yüksek bulduk.
Markuson ve ark.9 yaptıkları çalışmada HbA1c değerleri yüksek olan diyabetik ayak ülseri olan hastalarda, HbA1c değeri düşük olanlara göre yara iyileşme süresinin daha uzun sürdüğünü bildirmişlerdir. Çalışmamızda amputasyon uygulanan gruptaki olgu sayısının diğer gruba göre az olması takip sürelerinin kıyaslanması açısından yetersiz olduğundan çalışmamızın eksik yönü olarak görmekteyiz.
Sanhcez ve ark.10, yaptıkları çalışmada osteomiyelit nedeniyle cerrahi tedavi uygulanan diyabetik ayak ülserli 81 hastanın prospektif takibinde perioperatif kan şekeri kontrolünün amputasyon riski için belirleyici bir faktör olarak bildirmişler. HbA1c aracılığı ile başvuru öncesi glisemik kontrolünün sağlanmasının klinik sonuçlar üzerinde bir etkisi olmadığını ifade etmişlerdir. Bizim serimizde de buna paralel amputasyon uygulanan grupta klinik takip süresince HbA1c değerinin yüksek olmasına rağmen istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır.
Çürüksulu ve ark.11 yaptıkları çalışmada diyabetik ayak komplikasyonu olan ve olmayan gruplar arasında HbA1c ve IL-6 değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptamışlar. Oğuz ve ark.12 çalışmalarında amputasyon uygulanan hastalarında HbA1c düzeyini, mikro ve makrovasküler komplikasyon varlığını, HT ve sigara kullanımı sıklığını amputasyon uygulanmayanlara göre daha yüksek saptamışlar. Bizim serimizde de amputasyon uygulanan hastaların takip süresince HbA1c değerleri yüksek bulunmuş olup, uygulanan tedaviye rağmen HbA1c değerinin yüksekliğinin devamının başarısızlık riskini arttırdığını düşünmekteyiz.
Pitter ve ark.13 tarafından yapılan bir çalışmada Wagner sınıflamasına göre evre 4 ve 5'de olan 15 olgunun %93'ünde tedavi başarısız olmuş ve amputasyon uygulanmıştır. Bizim serimizde buna paralel amputasyon uyguladığımız 5 olgunun 4'ü Wagner-Meggit evre 4 idi.
Çalışmamızın eksik yönü gruplar arasında yeterli olgu sayısının olmamasıdır, bununla birlikte, istatistiksel olarak gruplar arasında anlamlı fark olmamasına rağmen amputasyon uygulanan grupta HbA1c değerlerinin ortalaması yüksek bulundu. Başarılı tedavi edilen grubun HbA1c değerlerinin ortalamasında istatistiksel anlamlı fark bulunmamasına rağmen takip sonu değerlerinde düşüş saptanmıştır. Bunun yanında başvuru sırasında ileri evre diyabetik ayak ülseri, ileri yaş, periferik arter hastalığı ve diyabet süresinin tedavi sürecini etkileyen en önemli prognostik faktörler olduğunu düşünmekteyiz.