Geçmişte ileri yaş GKD olgularında cerrahi ile tedavi edilen hastaların sonuçları farklı çalışmalarda bildirilmiştir
10-13. Özellikle yürüme yaşı sonrası GKD tedavisinde önemli bir köşe taşı olan Salter innominate osteotomi tekniğini tanımlayan Salter'in de içinde olduğu Thomas ve ark.'nın
14 son dönemde yayınlanan çalışmalarında oldukça çarpıcı sonuçlar bildirilmiştir. Yazarlar hastalarının ortalama 43 yıllık takibi sonrasında %54 oranında kalçada sağ kalım bildirmişlerdir. GKD nedeniyle cerrahi tedavi uygulanmış hastaların %31'ine uzun dönem takipte kalça replasmanı cerrahisi uygulandığı rapor edilmiştir. Bu çalışma tıp dizininde bilinen en uzun takipli seri olup sonuçlar kısa ve orta dönem tatminkâr sonuçların aksine oldukça kötüdür.
Son dönemde ileri yaş GKD tedavisinde tek aşamalı birleşik cerrahinin uygulanırlığı artmıştır15. Olney ve ark.16 13 hastanın 18 kalçasına açık yerleştirme, femoral kısaltma ve derotasyon osteotomisi, pemberton osteotomisi şeklinde işlem uygulamış ve aynı anda birleşik işlemlerin güvenilir ve etkin olduklarını bildirmişlerdir. Reichel ve Hein17 açık yerleştirme ve trokanterik osteotomiyi Dega asetabuloplastisi ile birleştirdikleri 51 hastalık serilerinde hastaların %80'inde mükemmel veya iyi sonuç ve %5,7 avasküler nekroz oranı bildirmişlerdir. Ryan ve ark.18 aynı seansta birleşik cerrahi ile 3-10 yaş arası çocuklarda işlevsel bir kalça elde edilebileceğine inanmaktadırlar. El-Sayed 55 hastasındaki serisinde tek seansta düzeltmenin uygun merkezlerde tecrübeli cerrahlar ile yapıldığında kısa dönem sonuçlarda iyi-mükemmel sonuçlar alınacağından bahsetmiştir19.
Literatürde GKD'de innominate kemik osteotomisi ile asetabular indeksin 10° ile 23,6° arasında düzeltilebildiği bildirilmiştir. Utterback ve MacEwen20 10°, Barrett ve ark.6 16°, Gulman ve ark.21 21° ve Morin ve ark.22 23.6°'lik düzelme bildirmişlerdir. Biz tüm olgularımızda Salter innominate osteotomisini modifiye ederek uyguladık. Mills ve Hall'un23 tariflediği transiliak uzatma şeklinde iliak osteotomi yaptık, osteotomi hattında medial korteksini açarak greftimizi yerleştirdik. Bu şekilde asetabuler indekste ortalama 18,91°±6,62 düzelme sağlandı. İstatistikî olarak asetabuler indeksin ameliyat öncesi ve sonrası değerleri arasında anlamlı fark mevcuttu (p<0.001).
Öte yandan tıp camiasında diğer bir tartışma konusu da klinik ve radyolojik sonuçların birbirleriyle uyumu ile ilgilidir. Aguş ve ark.'nın24 22 kalçada tek seansta açık yerleştirme, femoral osteotomi, salter osteotomisi uyguladıkları ortalama 6,5 yıllık takip sonuçlarında, Barrett modifiye Mc Kay klinik değerlendirmesinde % 91 mükemmel ve iyi sonuç, Severin'in radyolojik değerlendirmesinde %86,5 mükemmel ve iyi sonuç gibi birbirine yakın değerler elde etmişlerdir. Bu iki grup arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bununla birlikte Dimitriou5 ise klinik sonuçların radyolojik sonuçlara göre daha üstün olduğundan bahsetmektedir. Bizim çalışmamızda gerek klinik gerekse radyolojik hiç kötü sonuç olmamakla beraber radyolojik ve klinik sonuçlarımız arasında istatistiksel olarak anlamlı bir sonuçla karşılaştık (p<0,003).
Bu sonuçlar eşliğinde ileri yaş GKD tedavisinde tek seansta uygulanan birleşik cerrahi işlemlerin uzun vade sonuçlarının iyi olduğunu düşünüyoruz. Ancak Thomas ve arkadaşlarının çok uzun dönemli takipte düşük kalça sağ kalımı bildirdikleri çalışmaları göz önüne alındığında, uzun vadede geleneksel metotlarla saptayamadığımız birtakım patolojilerin bu dönemde elde edilebilen iyi ve mükemmel sonuçlara uzun vadede ulaşılamamasına neden olduğunu düşünüyoruz14. Mevcut hasta serimizin daha uzun dönem takipleri bu patolojileri ortaya çıkarmaya yardımcı olacaktır.
)
)
)
)