[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2023, Cilt 28, Sayı 2, Sayfa(lar) 116-122
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
İdiyopatik Parkinson Hastalığı’nda Stigmatizasyonun Etkisi
Melike BATUM1, Yağmur İNALKAÇ GEMİCİ1, Ayşegül Şeyma SARITAŞ2, Ayşın KISABAY AK1
1Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye
2Bayburt Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Bayburt, Türkiye

Amaç: Stigmatizasyon, kişinin toplum tarafından genellikle olumsuz olarak kabul edilen bir özelliği olduğunda ortaya çıkan durumdur. Parkinson Hastalığı (PH) gibi nörodejeneratif hastalıklarda stigmatizasyon sık olarak karşımıza çıkmaktadır. Yaptığımız bu çalışmanın amacı PH’da stigmatizasyon ölçeği kullanarak kendilerini yaşadıkları toplumda nerede, nasıl gördüklerini ortaya çıkarmak, stigmatizasyonun ne ölçüde, hangi alanlarda olduğunu belirlemek ve hastalığın hangi özellikleriyle ilişkisi olduğunu araştırmaktır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya yaş ortalaması 66,24±8,63 olan 50 PH ve 63,42±5,41 olan 50 nörolojik olmayan kronik hastalığı olan hastalar alınmıştır. Tüm hastalara Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ), Kronik Hastalıklarda Beklenen Hasta Stigma Ölçeği (KHBSÖ) uygulanmıştır. Ayrıca Parkinson hastalarına, Birleşik Parkinson Hastalığı Değerlendirme Ölçeği (BPHDÖ) ve Parkinson Hastalığı Ölçeği (PDQ) yapılmıştır.

Bulgular: Grupların BAÖ, GDÖ ve KHBSÖ puanları karşılaştırıldığında her üç ölçeğin de PH'da belirgin olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır (p <0,05). Her iki gruptaki hastaların demografik verilerinin, hastalığın süresinin, anksiyete ve depresyon durumlarının stigmatizasyon ile olan ilişkisi araştırılmıştır. Parkinson hastalarında yaş ve hastalık süresiyle KHBSÖ‘nün korelasyonu saptanmamıştır (sırasıyla; r =0,05 p >0,05 ve r =0,24 p >0,05). PH’da KHBSÖ, BAÖ ile korelasyon göstermezken (r =0,09 p >0,05), GDÖ skoruyla (r =0,44 p =0,031), BPHDÖ-2 (r =0,374 p =0,008), BPHDÖ-3 (r =0,30 p =0,029) ve PDQ (r =0,39 p =0,005) skorlarıyla korelasyon göstermektedir. Nörolojik hastalığı olmayan gruptaysa KHBSÖ ile yaş, hastalık süresi, BAÖ, GDÖ skorları arasında herhangi bir korelasyon saptanmamıştır (p >0,05).

Sonuç: Çalışmamız PH’da stigmatizasyonun, kronik hastalıkları olan kontrol grubuna göre belirgin şekilde yüksek olduğunu, anksiyete ve özellikle depresyonun stigmatizasyona eşlik ettiğini, yaşam kalitesinin bu stigmatizasyonla birlikte azaldığını göstermektedir. PH’da stigmatizasyonu ve yarattığı depresyon, sosyal izolasyon gibi sorunları erken fark etmek en az motor semptomların tedavisi kadar önemlidir.


[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]