Baskın ve baskın olmayan ayakların reaksiyon zamanı ile ilgili bu çalışmada; deney (futbolcu) ve kontrol grubu mukayese edilerek, futbol oyunu ve antrenmanlarını içeren yaşam sürecinin ayakların reaksiyon zamanı değişimine ne yönde etkisi olduğu ses ve ışık reaksiyon zamanları belirlenerek araştırıldı.
Futbolcuların ortalama olarak kontrol grubundan 9 kg daha ağır olmalarıyla birlikte, % 1.73 daha düşük vücut yağ yüzdesine (p<0.05) sahip olmaları, yağsız vücut ağırlıklarının (kg) dolayısıyla kas kitlelerinin göreceli olarak antrenmansız deneklerden daha fazla olduğunun bir göstergesi olarak kabul edilebilir. Bu durum sporcu olan ve olmayanların vücut kompozisyonuyla ilgili genel bilgilerle paralellik göstermektedir 17,18. Deney ve kontrol grubuna ait baskın olan ve olamayan bacakların deri altı yağ kalınlığı ve çevre ölçümü değerlerinin farklı bulunmaması, reaksiyon zamanlarının karsılaştırmasında bu değişkenlerden kaynaklanabilecek anlamlı etki olasılığını gostermemektedir. Benzer şekilde, Calbet ve arkadaşları futbolcuların baskın vuruş bacağı ile diğer bacakları arasında kemik mineral içeriği ve kemik mineral yoğunluğu itibari ile anlamlı farklılığın olmadığını bildirmişlerdir 17.
Reaksiyon sürati duyu sistemleri ile ilişkili olarak, futbol oyununda çoğunlukla kinestetik, sesli ve görsel uyaranlarla birlikte yoğun bir şekilde kullanılmakta ve futbolcunun başarı performansın belirleyicilerinden biri olarak görülmektedir 19. Bu çalışmada denek grubundaki ayaklar arası ses ve ışık reaksiyon zaman değerlerinin farklı bulunmaması futbol antrenmanı ve oynama sürecinin futbolcuların baskın ve baskın olmayan bacaklarına farklı yansımadığını göstermektedir. Bu durum antrenmanların antropometrik özelliklerde olduğu gibi (Tablo 2) reaksiyon zaman değerleri üzerine de simetrik etki yansıması ile izah edilebilir. Denek gurubunun kontrol gurubundan reaksiyon zamanları açısından daha iyi durumda olmaları ve kontrol grubunda ayaklar arası ses ve ışık reaksiyon zaman değerlerindeki farklılığın baskın ayağın lehine bulunması, nörofizyolojik gelişimle, oluşan motor lif sayısının kullanılan tarafa göre belirgin oranda daha fazla olmasıyla ve beceri gelişim farkıyla açıklanabilir 8.
Bu çalışma kapsamındaki futbolcu grubuna ait ses ayak ve ışık ayak reaksiyon zamanları (Denek, ses; 0.18 sn, ışık; 0.21), futbolcu olmayan Beden Eğitimi ve Spor Bölümü öğrencilerinden daha hızlı olarak (ses; 0.22 sn, ışık; 0.23 sn) tespit edilmiştir 10. Belli bir program dahilinde düzenli olarak yapılan antrenmanların, reaksiyon zamanını geliştirilebileceği bir çok çalışmada rapor edilmiştir ve futbol antrenmanlarında reaksiyon süratini geliştirmeye yönelik alıştırmalara sıklıkla yer verilmektedir12,13,14. Denek ve kontrol gruplarının her ikisinde de ses (işitsel) reaksiyon zaman değerinin ışıktan (görsel) daha iyi olması, konuyla ilgili yapılan çalışmalarla paralellik göstermektedir 10,12,19. Simo T. ve arkadaşları Finlandiya 1. ve 3. futbol liginde oynayan yaş ortalaması 22.8±4.6 ve 21.3±3.8 olan futbolcu guruplarının ışık el ve ses el reaksiyon zaman değerlerinde birinci lig futbolcuları lehinde anlamlı fark olduğunu (1. lig futbolcuları ışık; 0.194±17sn, ses; 0.153±15 sn, 3.lig futbolcuları ışık; 0.216±15 sn, ses 0.153±15sn) rapor etmişlerdir (p<0.01) 20.Bu çalışmada futbol yaşamı süreci, deneyim ve beceri gelişiminin etkisi aynı zamanda reaksiyon zamanları ile ilgili olarak sergilenmiştir. İlgili araştırmacılar bizim araştırma bulgularında olduğu gibi, grupların sese karşı reaksiyon zaman değerlerinin ışığa karşı olandan daha düşük olduğunu (p<0.01) belirtmişler ve reaksiyon zamanını psikomotor yetenek faktörlerinden birisi olarak değerlendirmişlerdir 20.
Bu çalışmada futbol antrenmanı ve oyununun futbolcuların görsel ve işitsel uyaranlara karşı baskın ve baskın olmayan ayak reaksiyon zamanları üzerine olan etkilerinin simetrik olmakla birlikte, aynı yaş gurubu antrenmansız gençlerden daha iyi olduğu anlaşıldı. Benzer şekilde Montes ve arkadaşları yaptıkları araştırmada genç futbolcuların aynı yaş grubu sporcu olmayan kontrol grubundan daha iyi görsel el ve ayak reaksiyon zamanlarına sahip olduklarını bulmuşlardır 21.
Sonuç olarak yapılan bu araştırma ve ilgili literatür bulgularına dayanılarak, uzun dönem yapılan futbol çalışmalarının futbolcuların reaksiyon zamanlarının gelişiminde etkili olduğu söylenebilir
)
)
)
)