[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2009, Cilt 14, Sayı 4, Sayfa(lar) 271-273
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Safra Kesesi Polibini Taklit Eden Semptomatik Heterotopik Pankreas
Aydemir ÖLMEZ1, Cemalettin AYDIN1, Gökhan SÖĞÜTLÜ1, Hale KIRIMLIOĞLU2, Veysel ERSAN1, Cüneyt KAYAALP1
1İnönü Üniversitesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, MALATYA, Türkiye
2İnönü Üniversitesi, Patoloji Anabilim Dalı, MALATYA, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Safra kesesi, heterotopik pankreas, kolesistektomi, Gall bladder, heterotopic pancreas, cholecystectomy
Özet
Safra kesesi yerleşimli heterotopik pankreasın semptomatik olması son derece nadirdir. Bildirilen olguların çoğunda heterotopik pankreas patolojik inceleme sonrası tesadüfen saptanmıştır. Yirmibir yaşında erkek hasta bir yıldır olan karın ağrısı şikayeti ile başvurdu. Ultrasonografide safra kesesi boynuna yerleşimli 11x7 mm ve 3 mm boyutlarında iki adet polip saptandı. Semptomatik ve 1cm üzerinde polip olması nedeniyle hastaya kolesistektomi önerildi. Cerrahi tedaviyi kabul eden hastaya laparoskopik kolesistektomi uygulandı ve sonrasında hasta sorunsuz olarak taburcu edildi. Yapılan histopatolojik incelemede safra kesesi duvarında heterotopik pankreas dokusu tespit edildi. Geç dönem takiplerde (20 ay) hastanın şikayetlerinin ortadan kalktığı öğrenildi. Sonuç olarak safra kesesinde yerleşimli heterotopik pankreas, semptomlara neden olduğunda kolesistektomi ile tedavi edilmesi gereken ve safra kesesi içerisinde yer işgal eden kitlelerin ayırıcı tanısında akılda tutulması gereken bir patolojidir.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Ektopik veya heterotopik pankreas (HP), pankreas dokusunun normal lokalizasyonu dışında bulunması, diğer bir ifadeyle, HP dokusunun normal pankreasla anatomik ve vasküler bağlantısının olmamasıdır1,2. HP, pankreas anomalileleri içerisinde ikinci sıklıkta görülmesine rağmen nadiren klinik bulgulara neden olur2. Her 500 laparatominin birinde veya otopsi serilerinde %0,55-13 oranında HP rastlanılması bu olguların çoğunlukla subklinik olarak seyretmekte olduğunu göstermektedir3.

    Safra kesesine yerleşen HP tek basına klinik öneme sahip değildir ve çoğu vakada tesadüfi olarak rastlanır. Burada safra kesesinde semptomatik polip nedeni ile kolesistektomi uyguladığımız hastada tespit edilen HP olgusu sunulmuştur.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    Yirmibir yaşında erkek hasta karın ağrısı şikayeti nedeni ile yapılan ultrasonografide safra kesesi boynuna yerleşimli 11x7 mm ve 3 mm boyutlarında iki adet polip saptanması üzerine servise yatırıldı. Hastanın öyküsünde bir yıldır ara ara olan ve sağ üst kadrana yayılan kolik tarzı karın ağrısı şikayeti vardı. Fizik muayenesinde ve laboratuar değerlerinde herhangi bir patolojik bulgu saptanmadı. Semptomatik ve 1cm üzerinde polip olması nedeniyle hastaya kolesistektomi önerildi. Cerrahi tedaviyi kabul eden hastaya laparoskopik kolesistektomi uygulandı ve sonrasında hasta sorunsuz olarak taburcu edildi. Yapılan histopatolojik incelemede safra kesesi duvarında makroskobik olarak fark edilen tek polibe lezyon vardı. Bu polibin mikroskobik incelemesi sonucu HP dokusu tespit edildi (Resim 1). Geç dönem takiplerde (20 ay) hastanın şikayetlerinin ortadan kalktığı öğrenildi.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Resim 1: Safra kesesinde üç adet polipöz lezyon mevcut olup; bir polipde adenomatöz hiperplazi (A), diğer 2 polipde pankreas heterotopisi izlendi (B,C). Poliplerde asiner ve duktal pankreas mikroskobisi mevcut olup (D), fokal alanda adacık benzeri organizasyon (uzun oklar) (e,f) ve pilorik müköz glandlar seçildi (kalın oklar) (E F).

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    HP’ın nasıl oluştuğu tam bilinmemekle beraber iki teori öne sürülmektedir; a) embriyolojik dönüşüm sırasında ana pankreastan ayrılmış pankreatik doku, b) pankreas ön tomurcuğunun büyümesi sırasında bir parça dokunun barsakla taşınması4,5. HP genellikle (%98) pankreasa komşu üst gastrointestinal bölgede (mide, duodenum ve proksimal jejenum) bulunur. Nadiren karaciğer, safra kesesi, safra kanalı, dalak, ince barsaklar, Meckel divertikülü, kalın barsaklar, Fallop tüpleri ve diğer abdominal organların yanısıra abdomen dışında da umblikus, mediasten, akciğer, dil, submandibular tükrük bezinde de bulunabilir6,7. Safra kesesi yerleşimi son derece nadirdir ve şu ana kadar literatürde 30 vaka bildirilmiştir7. Bizim olgumuzda bir erkek hastada tespit edilmişse de literatürde safra kesesinde HP görülme sıklığı kadınlarda daha yüksektir. Literatürde bildirilmiş olguların yarısında HP, bizim olgumuzda olduğu gibi, safra kesesi boynuna lokalizedir8.

    HP olgularının çoğu asemptomatiktir ancak özellikle mide ve duodenum yerleşimli olanlar peptik ülser benzeri yakınmalara neden olabilirler6. Safra kesesi yerleşimli HP’ın semptomatik olması son derece nadirdir ve bildirilen olguların çoğunda patolojik inceleme sonrası tesadüfen veya safra kesesi taşı ile birlikteliği nedeniyle saptanmıştır8-11. İnceoğlu ve arkadaşları sistik kanal yerleşimli ve hidropik safra kesesine neden olan bir HP olgusu bildirdiler5. Bir başka olguda ise safra kesesi perforasyonu ve peritonite sebep olan bir HP bildirilmiştir4. Bunlar dışında kolesistektomiyi takiben semptomların yok olduğunun bildirildiği bazı hastalar dışında10,11, HP safra kesesi içinde genellikle tesadüfi olarak tespit edilir. Bizim hastamızdada kolesistektomiyi takiben kolesistopatiye ait şikayetlerin ortadan kalktığı tespit edilmiştir.

    Safra kesesindeki kitlelerde, kolesterol polibi, adenoma ve karsinoma gibi diğer safra kesesi lezyonlarından HP’ı preoperatif olarak ayırt etmek günümüzde olanaksızdır. Ultrasonografi HP için spesifik değildir3-8. Bizim olgumuzda da ultrasonografide safra kesesi duvarındaki HP, safra kesesi polibi olarak değerlendirilmiştir. HP benign özellikte olmasına rağmen mide ve jejunum lokalizasyonlu HP dokunun karsinoma dönüşebileceğine dair yayınlar da vardır12,13.

    Sonuç olarak safra kesesinde yerleşimli HP, semptomlara neden olduğunda kolesistektomi ile tedavi edilmesi gereken ve safra kesesi içerisinde yer işgal eden kitlelerin ayırıcı tanısında akılda tutulması gereken bir patolojidir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Harold KL, Sturdevant M, Matthews BD, Mishra G, Heniford BT. Ectopic pancreatic tissue presenting as submukozal gastric mass. J Laparoendosc Adv Surg Tech A 2002; 12:333-338.

    2) Neupert G, Appel P, Braun S, Tonus C. Heteretopic pancreas in the gallbladder diagnosis, therapy and course of a rare developmental anomaly of the pancreas.Chirurg 2007; 78: 261-264.

    3) Monig SP, Selzner M, Raab M, Eidt S. Heterotopic pancreas. A difficult diagnosis. Dig Dis Sci 1996; 41:1238-1240.

    4) Ben-Baruch D, Sandbank Y, Wolloch Y. Heterotopic pancreatic tissue in the gallbladder. Acta Chir Scand 1986; 152:557-558.

    5) Inceoglu R, Dosluoglu HH, Kullu S, Ahiskali R, Doslu FA. An unusual cause of hydropic gallbladder and biliary colicheterotopic pancreatic tissue in the cystic duct: Report of a case and review of the literature. Surg Today 1993; 23: 532-534.

    6) Lai EC, Tompkins RK. Heterotopic pancreas. Review of a 26 year experience.Am J Surg 1986; 151:697-700.

    7) Pilloni L, Cois A, Uccheddu A, Ambu R, Coni P, Faa G. Complete pancreatic heterotopia of gallbladder with hypertrophic duct simulating an adenomyoma. World J Gastroenterol 2006; 12:1786-1787.

    8) Kondi-Paphiti A, Antoniou AG, Kotsis T, Polimeneas G. Abberant pancreas in the gallbladder wall.Eur Radiol 1997; 7:1064-1066.

    9) Mboti F, Massarani F, De Keuleneer R. Cholecystitis associated with heterotopic pancreas.Acta Chir Belg 2003; 103:110-112.

    10) Brown HW, Tabbah I. Aberrant pancreatic tissue in the wall of the gallbladder: Report of a case simulating gallstone disease. Int Surg 1979; 64:43-44.

    11) Bhana BD, Chetty R. Heterotopic pancreas-an unusual cause of cholecystitis. S Afr Surg 1999; 37:105-107.

    12) Jeong HY, Yang HW, Sco SW, Scong JK, Na BK, Lee BS, Song GS, Park HS, Lee HY.Adenocarsinoma arising from an ectopic pancreas in the stomach. Endoscopy 2002; 34: 1014- 1017.

    13) Makhlouf HR, Almedia JL, Sobin LH. Carsinoma in jejunal pancreatic heterotopia. Arch Pathol Lab Med 1999; 123: 707- 711.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]