Apandisit, bütün yaş gruplarında görülebilen en yaygın problemlerden biridir.
1. Çocuk yaş grubunda da en sık yapılan acil batın ameliyatı apendektomidir. 15 yaş altındaki nüfusun % 1’inde apandisit geliştiği tahmin edilmektedir
2. Patofizyolojik olarak, fekal birikimler, enfeksiyon, tümörler ve nadiren, sindirilemeyen yabancı cisimlerin apandisite sebep olduğu bilinmektedir
1. Yabancı cisimlerin 100.000 vakanın 5’inde apandisite yol açtığı bilinmekteyse de apendiks içerisinde tespit edilen asemptomatik yabancı cisimlerin daha fazla olduğu tahmin edilmektedir
1,3,4.
Oral yolla alınıp sindirilmemiş maddelerin % 95’i, herhangi bir cerrahi girişim gerektirmeksizin, sindirim sisteminden sorunsuz olarak geçer 1,5. Daha ağır yabancı cisimler ise, çekumun alt kısmına ulaşıp, kolaylıkla apendiks lümenine geçebilirler. Apendiksin peristaltik aktivitesinin, bu maddeyi çekuma atmada yetersiz kalmasıyla yabancı cisim etrafında oluşan birikim, lümenin tıkanmasına, mukoza hasarına yol açarak, perforasyona neden olabilen akut iltihabi cevabı başlatabilir 4,5.
Literatürde yabancı cismin yol açtığı apandisit vakaları, ilk olarak 18. yüzyılda otopsilerde tespit edilmiştir 1. Collins ve arkadaşları, 71.000 apandisit olgusunun % 3’ ünde yabancı cisim içeren fekalit tespit etmişlerdir 6. Balch ve Silver, 1971 yılında, apendektomi yaptıkları 13.228 vakanın sadece 7’sinde apandisite bir yabancı cismin sebep olduğunu bildirmişlerdir 4. Klingler ve arkadaşları, 100 yıllık dönemi tarayarak, apendiks içerisinde yabancı cisim tespit edilmiş 256 vakayı incelemişlerdir 1. Bu vakaların çoğunda yabancı cisimler radyoopaktır ve genellikle ince, keskin, sert, uzun metalik cisimler akut apandisit veya apendiks apsesine yol açmışlardır. Ayrıca yabancı cisimlere bağlı intraabdominal apse, fekal peritonit, adezyonlar, fistül, sağ hidronefroz, kurşun zehirlenmesi gibi komplikasyonlar da bildirilmiştir 1. Apandisite sebep olan yabancı maddelerin bir kısmı, görülme sıklığına göre; metal iğneler, avlanarak öldürülmüş hayvanların yenmesiyle alınan saçma parçaları, kemik, çekirdekler, taş, fındık, madeni para, çivi, diş, anahtar, yumurta kabuğu, kürdan, sakız, diş dolgusu, hayvan tüyü, termometre parçası, diş fırçası kılı, plastik maddeler şeklinde sıralanabilir 2-5,8. Başka bir çalışmada da akut apandisit nedeniyle apendektomi yapılmış 1409 vakanın sadece 1’inde meyve çekirdeğine rastlanmıştır 7. Yutulan çekirdeklerin bir kısmı doğal yolla çıkarken bir kısmı da apandisit nedeni olabilmektedir. Literatürde kakao, portakal, kavun, arpa, yulaf, incir, hurma, üzüm, kimyon ve fındık gibi çekirdeklerin yol açtığı apandisitler bildirilmektedir 4. Sunulan olguda yabancı cisim bütün bir meyve çekirdeğidir ve etrafına biriken fekal materyal nedeni ile lümeni tıkayarak apandisit oluşturmuştur.
Karın grafisi ve ultrasonografi, bu yabancı maddelerin tanımlanmasında önemli yer tutar. Radyoopak olan cisimler bu şekilde kolayca tespit edilebilir. Sunulan olguda karpuz çekirdeği etrafında oluşmuş kalsifiye fekalit birikimi direkt grafide görülebilmiştir. Semptom veren bu tür olgularda apendektomi yapılmaktadır. Başka bir sebeple çekilen karın grafisinde veya ultrasonografik incelemede, apendiks içerisinde veya sağ alt kadranda yabancı cisim tespit edildiği zaman, semptom vermese de, profilaktik olarak laparoskopi veya açık cerrahi yöntemle apendektomi yapılması önerilmektedir 1,3,4,8.
Çocuklarda sağ alt kadranda yabancı cisim şüphesi taşıyan radyolojik incelemelerde hasta asemptomatik de olsa kısa süreli takibin ardından yer değiştirmiyorsa apendektomi önerilmelidir.